Voel jij je veilig?
Veiligheid is een primaire behoefte.
Als we veiligheid ervaren zijn we open, staan we in verbinding met anderen.
We hebben de ruimte om te groeien en te leren.
Als jij je veilig voelt ben je in contact met jouw lichaam.
Je voelt emoties en lichamelijke sensaties zoals honger en dorst. Je lichaam kan optimaal functioneren.
Veiligheid ervaar je in:
De gevoelswereld
Jouw mentale gedachten
Het zenuwstelsel
Steeds vaker voelen we ons onveilig. Onveilig door de prikkels die harder binnen komen of om jezelf te mogen en kunnen zijn. Bij een gevoel van onveiligheid ga je de omgeving scannen.
Is het veilig? Mag ik mezelf zijn? Wat staat er in de ruimte en waar is de uitgang?
We scannen op de volgende manieren:
Er is twijfel aan veiligheid
Er is direct gevaar
Er is levensbedreigend gevaar.
Misschien gebeurt dit bewust maar het kan ook onbewust. Onveiligheid zorgt dat je uit verbinding gaat en onbereikbaar wordt en je misschien zelfs schuilt achter een dikke muur om je heen.
Bij autisme zie ik helaas vaak onveiligheid, constant scannen en jezelf niet durven zijn.
Herken jij jezelf in een van de volgende punten?
- Je staat rationeel in het leven en stopt gevoelens weg want die vind jij lastig.
- Als ik thuis kom gaan meteen alle deuren en ramen op slot
- Als ik in gezelschap ben pas ik mij aan en vind ik het lastig mezelf te laten zien
- Last van een kort lontje en stemmingswisselingen
- Diepe gevoelens van eenzaamheid en ‘anders’ ervaren
- Piekeren en in je hoofd blijven malen
- Jezelf moeilijk vertrouwen
- Hyperalert zijn en alles in je omgeving scannen
- Eerst naar de reactie van anderen kijken en daarop reageren
- Angstig zijn en de wereld als een boze plek ervaren
- Graag de controle willen in het leven
Wist je dat het zenuwstelsel afgesteld is op veiligheid?
Ons zenuwstelsel bestaat uit drie groepen:
De groei en verbinding en ik kan ……: Ventrale vagale systeem
Dit systeem zorgt voor de gezichtsverbinding en hartverbinding. We voelen ons veilig en verbonden. Je kunt zelf tot een oplossing komen en hebt geen stress of het gevoel van onveiligheid. In deze fase maak je echt verbinding en kun je luisteren naar de ander.
Actie, doen en ik moet…..: Sympathisch systeem
Bij stress, triggers of prikkels van gevaar activeert dit systeem. Er komt adrenaline en cortisol vrij en je adem en hartslag gaan omhoog. Het systeem van actie en doen. Dit systeem hebben we nodig maar als we er te lang in verblijven staan we constant aan. De rem wordt niet meer gevoeld. Het is lastig om terug te schakelen naar het bovenste systeem. De energie kan niet meer weg en bij autisme zie we vaak dat het zich uit in een meltdown. De ogen staan alert en er is veel spierspanning in het lichaam. De meltdown is uiteindelijke de enige manier om de energie te reguleren.
Rust, herstel en spaarstand: Dorsale vagale systeem
De dorsale nervus vagus is net als de ventrale systeem onderdeel van het parasympatische zenuwstelsel, en bevindt zich met name wat dieper in je lichaam, in de buik. Dit is binnen ons zenuwstelsel het oudste systeem, dat al in de oertijd heeft bestaan in ons lichaam. Iemand kijkt je aan maar is er niet. De persoon is onbereikbaar. Het bewustzijn wordt uitgeschakeld. Het lichaam wil herstellen en tot rust komen. Bij autisme uit zich dit vaak in een shutdown. Het complet systeem stort in. Het lichaam wil hiermee overleven. Je wilt je terugtrekken en verbinding is niet mogelijk.
Als de wereld onveilig voelt of overweldigend kunnen deze tips te helpen:
- Zoek of creëer een plek waar jij je veilig voelt. Dit kan een stoel zijn maar mag ook een voorwerp zijn zoals een deken. Zelf vind ik een verzwaringsdeken fijn omdat dit diepe druk geeft en het zenuwstelsel snel kalmeert.
- Ademen is een krachtig middel en heb je altijd tot je beschikking. Adem 4 tellen in houdt 6 tellen vast en blaas 8 tellen uit. Het zenuwstelsel krijgt een signaaltje om te ontspannen
- Knuffel iemand die dicht bij je staat of geef jezelf regelmatig een omhelzing. Zeg de woorden : Ik ben veilig, ik ben oké.
- Voelen: mag ik mezelf zijn? Mogen alle emoties er zijn? Wat heb ik nodig om mezelf te laten zien? Waar in mijn lijf voel of ervaar ik veiligheid? Meestal ervaren we een fijne warme plek in ons lijf, in onze buik of bij het hartgebied. Maak contact met deze plek.
Wist je dat QST sensorische therapie helpt het zenuwstelsel te kalmeren. Je lichaam gaat de veilige stand ervaren en het lukt beter om te wisselen van systeem
Wil je hier meer over weten hoor ik graag van jou
Liefs Sandy
Reactie plaatsen
Reacties